Γιατί;

Είναι το μέσο για να εφαρμοστεί το Οδηγικό Παιδαγωγικό Πρόγραμμα και να βιώσουν τα παιδιά την Οδηγική ζωή.

Ποιοι;

Συγκέντρωση μπορούν να συμμετέχουν κι άλλα άτομα, φορείς, κ.λπ.

Πού και πότε;

Σε τακτή ημέρα και ώρα, μία φορά την εβδομάδα. Στην Εστία ή και αλλού. 

Πόσο;

Εξαρτάται από το είδος της Συγκέντρωσης.

Τι περιλαμβάνει;

Κατά κανόνα, η Συγκέντρωση έχει την ακόλουθη δομή: 

Άνοιγμα – Κυρίως μέρος – Ώρα γωνιάς – Συμβούλιο Ομάδας – Κλείσιμο

Αναλυτικότερα:

  • Άνοιγμα. Αποτελεί την ομαλή εισαγωγή στο κυρίως μέρος της Συγκέντρωσης και είναι πλήρως εναρμονισμένο σε ύφος και περιεχόμενο με αυτό. Μπορεί να είναι μια παρουσίαση, μία σκέψη, ένα παιχνίδι ή τραγούδι σχετικό με το κυρίως μέρος που ακολουθεί κ.ά. (5-10 λεπτά)
  • Κυρίως μέρος. Πρόκειται για την κύρια δραστηριότητα της Συγκέντρωσης. Είναι ο πυρήνας της και ποικίλει ανάλογα με το είδος της. Βασίζεται στις ιδέες, επιθυμίες και ανάγκες των Οδηγών. Μπορεί να αποτελείται από εργαστήρια, μεγάλα παιχνίδια, τραγούδια, παιχνίδια, κύκλους γνώσης κ.ά. (70-90 λεπτά)
  • Ώρα Γωνιάς. Το περιεχόμενο της Ώρας Γωνιάς ποικίλει ανάλογα με τις ανάγκες της Ενωμοτίας και διαμορφώνεται σύμφωνα με το ξεχωριστό πρόγραμμά της. (5-30 λεπτά)
  • Συμβούλιο Ομάδας. Είναι η ώρα που η Ομάδα λαμβάνει αποφάσεις, αξιολογεί τη Συγκέντρωση, συζητά διάφορα θέματα και το Αρχηγείο και οι Ενωμοτίες κάνουν τις ανακοινώσεις τους. (15-20 λεπτά)
  • Κλείσιμο. «Κλείνει» την Συγκέντρωση, είναι η τελευταία εικόνα με την οποία θα φύγει ο Οδηγός και θα τον προδιαθέσει θετικά, ώστε να ανυπομονεί για την επόμενη Συγκέντρωση.  Γι΄ αυτό πρέπει να είναι πολύ προσεγμένο. (5 λεπτά)

Παιχνίδια-Τραγούδια. Μπορούν να ενταχθούν σε κάθε μέρος της Συγκέντρωσης,  στο άνοιγμα, το κυρίως μέρος, το Σ.Ο. και το κλείσιμο αλλά και σαν μεταβατικό μέσο από το ένα μέρος στο άλλο ή και έκτακτα, όταν η Ομάδα το έχει ανάγκη. (5-15 λεπτά)

Προετοιμασία

Έχει σημασία η Συγκέντρωση να προετοιμάζεται έγκαιρα και με ιδιαίτερη φροντίδα, να δίνεται από όλους προσοχή σε κάθε λεπτομέρειά της και να επιδεικνύουν όλοι υπευθυνότητα σε ό,τι αναλαμβάνουν. 

Στην προετοιμασία συμμετέχει όλο το Αρχηγείο και σε ορισμένες περιπτώσεις συμμετέχουν οι Οδηγοί. Στο 1ο Συμβούλιο Υπευθύνων, μετά τον Προγραμματισμό και αφού έχει προηγηθεί συζήτηση στο Συμβούλιο Ενωμοτίας, οι Ενωμοτάρχες δηλώνουν το χρόνο και το θέμα με το οποίο η Ενωμοτία τους  θέλει να ασχοληθεί.

Στο Συμβούλιο καταγράφεται εκτός από την ημερομηνία και το είδος της Συγκέντρωσης και ποιος  αναλαμβάνει την προετοιμασία. Η προετοιμασία της Συγκέντρωσης γίνεται σε συμβούλιο που πραγματοποιεί το Αρχηγείο της Ομάδας / η Ενωμοτία / το Συμβούλιο Υπευθύνων.

Στο Συμβούλιο του Αρχηγείου για την προετοιμασία της Συγκέντρωσης:

  • Ερχόμαστε προετοιμασμένοι με ιδέες και πηγές, αφού ξέρουμε από το πρόγραμμα τριμηνίας το είδος της συγκεκριμένης Συγκέντρωσης και το θέμα της.
  • Διαβάζουμε την αξιολόγηση του Αρχηγείου της προηγούμενης Συγκέντρωσης και λαμβάνουμε υπ΄όψιν τις παρατηρήσεις μας, προκειμένου η επόμενη κάθε φορά Συγκέντρωση να είναι πιο άρτια οργανωμένη.
  • Συμφωνούμε για το στόχο της Συγκέντρωσης,  που πρέπει να έχει σχέση με το στόχο/στόχους της χρονιάς.
  • Καταρτίζουμε το ωρολόγιο πρόγραμμα, δηλαδή το περιεχόμενο και τη διάρκεια κάθε μέρους της Συγκέντρωσης, και το καταγράφουμε όλοι.
  • Σημειώνουμε τα υλικά που θα χρειαστούμε και εντοπίζουμε πράγματα που θα πρέπει να έχουν οι Οδηγοί μαζί τους.
  • Ένα ή περισσότερα άτομα αναλαμβάνουν τα μέρη της Συγκέντρωσης, τα οποία και προετοιμάζουν στο Συμβούλιο ή, αν δεν επαρκεί ο χρόνος, τα ολοκληρώνουν στο σπίτι τους και οπωσδήποτε πριν από την επόμενη Συγκέντρωση.

Είδη Συγκέντρωσης

Ανάλογα με το περιεχόμενο διακρίνονται σε Συγκεντρώσεις:

  •   Προγραμματισμού
  •   Αξιολόγησης
  •   Εκλογών
  •   Τελετών
  •    Προόδου
  •   Ενωμοτίας (Στολισμός Γωνιάς, Δραστηριότητα Ενωμοτίας, Ενωμοτιακή Συγκέντρωση)
  •   Κοινωνικής δράσης
  •   Δράσης στην φύση-Οδηγικών γνώσεων
  •   Παγκόσμιου Οδηγισμού

Ανάλογα με το μέσο διακρίνονται σε Συγκεντρώσεις:

  • Απλές
  • Κεντρικής Ιδέας
  • Με Κέντρο μάθησης
  • Μεγάλα παιχνίδια
  • Εργαστήρια

Ανάλογα με τον τόπο διακρίνονται σε Συγκεντρώσεις:

  • Εντός Εστίας
  • Εκτός Εστίας: Σε ανοιχτό χώρο, π.χ. πάρκο.
  • Σε κλειστό χώρο, π.χ. μουσείο

Ανάλογα με το χρόνο διάρκειας διακρίνονται σε:

  • Τυπικής διάρκειας: 2 ωρών.
  • Μεγάλης διάρκειας: Διαρκούν περισσότερο από δύο ώρες και πραγματοποιούνται συνήθως εκτός Εστίας. Στο χρόνο διάρκειάς τους πρέπει να συμπεριληφθούν και οι μετακινήσεις ή και περισσότερος  χρόνος για το κυρίως μέρος. Τέτοιες Συγκεντρώσεις μπορεί να είναι: η πορεία, ο περίπατος, εκδρομή μονοήμερη, διήμερη, τριήμερη.
  • Υπάρχει βεβαίως και η κατασκήνωση που διαρκεί  8 – 10 μέρες.

Πηγές/ιδέες:

-Επέτειοι -Πρόγραμμα χρονιάς -Παλιότερα προγράμματα χρονιάς -Αρχείο Ομάδας -Άλλα Στελέχη /Ομάδες / φορείς -Παγκόσμια Οργάνωση -Κλάδος / Τμήματα –Βιβλιογραφία, Οδηγική και μη

Ρόλος Αρχηγείου:

Ομάδα.  Γνωρίζει το Οδηγικό Παιδαγωγικό Πρόγραμμα, τη δομή και το περιεχόμενο της Οδηγικής Συγκέντρωσης. Θέτει στόχους και τους υλοποιεί. 

  • Προετοιμάζει το πρόγραμμα και εντάσσει σ’ αυτό κατάλληλες δραστηριότητες κάθε φορά, ώστε οι Οδηγοί να έχουν ευκαιρία να αυξήσουν τις γνώσεις τους, να εκφραστούν δημιουργικά, να παίξουν, να ζήσουν την περιπέτεια, να αναλάβουν πρωτοβουλίες και υπευθυνότητες, να συνεργαστούν.
  • Φροντίζει κάθε μέρος της Συγκέντρωσης να χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία και φαντασία, να διασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή των Οδηγών και να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον τους.
  • Καθοδηγεί τα παιδιά, τα παρακινεί και τα εκπαιδεύει. Φροντίζει, ώστε όποιο κομμάτι της  Συγκέντρωσης αναλαμβάνουν οι Ενωμοτίες να είναι εξίσου προσεγμένο και καλά προετοιμασμένο.
  • Αφουγκράζεται τις ανάγκες των παιδιών και διαθέτει την ευελιξία και την ετοιμότητα να προσαρμόζει το πρόγραμμα αναλόγως, προκειμένου να τις ικανοποιήσει (π.χ. η Ομάδα παίζει ένα παιχνίδι, όταν οι Οδηγοί έχουν την ανάγκη για εκτόνωση).
  • Τα Στελέχη πρέπει να αποτελούν πρότυπα για τα παιδιά, να δίνουν το καλό παράδειγμα με τη στάση, τη συμπεριφορά και την εικόνα τους! Δεν ξεχνούν ότι πλάθουν προσωπικότητες.
  • Ο Αρχηγός επιβεβαιώνει εγκαίρως και πριν από τη συγκέντρωση πως όλα είναι έτοιμα. Το Αρχηγείο πηγαίνει στην Εστία νωρίτερα από την ώρα έναρξης της Συγκέντρωσης, για να κάνει τις τελευταίες προετοιμασίες (στήσιμο χώρων, διακόσμηση, μεταμφίεση κ.ά.)
  •  Το Αρχηγείο φροντίζει  για την ασφάλεια των μελών της Ομάδας.

Ρόλος Ενωμοτίας:

Η Ενωμοτία, εκτός από το δικό της ξεχωριστό χρόνο στη Συγκέντρωση, συμμετέχει ενεργά και στο υπόλοιπο πρόγραμμα. Οι Οδηγοί συζητούν, λαμβάνουν αποφάσεις, αναλαμβάνουν υπευθυνότητες, αξιολογούν. Η Ενωμοτία, αν το αποφασίσει, μπορεί να συμμετέχει στην οργάνωση και την προετοιμασία κάποιας Συγκέντρωσης. Απώτερος στόχος είναι η Ενωμοτία σταδιακά να είναι σε θέση να ετοιμάσει μια ολόκληρη Συγκέντρωση